‘Ieder echt kunstwerk wordt in een gewijd uur ontvangen en in een gelukkig uur geboren’ (Caspar David Friedrich)

Iedere tentoonstelling heeft een begin of meerdere ‘beginnen’ die heel snel op elkaar inspelen en diverse betekenislijnen uitzetten. Voor de tentoonstelling ‘Sint-Jan’ is dat in de eerste plaats de bijzondere locatie, de Sint-Baafskathedraal, en de uitdagende context, de stadstentoonstelling ‘TRACK' die in dezelfde periode plaatsvindt.

Sint-Baafs is echter meer dan een gebouw. De kathedraal is een plaats voor gebed en contemplatie, maar ook een bewaarplaats van onschatbaar erfgoed waaronder één van de belangrijkste meesterwerken uit de Westerse kunstgeschiedenis, het Lam Gods van de Gebroeders Van Eyck.

De tentoonstelling heeft nog een ander begin. 25 jaar geleden organiseerde Jan Hoet de legendarische tentoonstelling ‘Chambres d’Amis’, waarin de kunstenaars het toenmalige Museum van Hedendaagse Kunst verlieten en in een vijftigtal huizen te gast waren bij inwoners van Gent. ‘Chambres d’Amis’ genereerde destijds een ongekende boost aan creativiteit en off-events. Galerijen en kunstorganisaties organiseerden ‘Initiatief ‘86’ in de Sint-Pietersabdij, een leegstaande fabriek aan de Drongensesteenweg werd het platform voor talloze jonge kunstenaars in het licht anarchistische ‘Anti-Chambre’ en de Vooruit werd de uitvalsbasis voor ‘Initiatief d’Amis’. Hoewel de wapens waarmee gestreden werd misschien ongelijk leken, allen stelden ze het geloof in de kunst centraal, voedden ze de discussie rond de noodzaak van kunst en de relatie met de maatschappij en het dagelijks leven.

‘Chambres d’Amis’ kreeg in 2000 een vervolg met ‘Over The Edges’, een tentoonstelling die zich afspeelde in de open publieke ruimte in het centrum van Gent. Met TRACK wordt nu deze triptiek afgesloten.
De tentoonstelling ‘Sint-Jan’ wenst een complementair beeld te bieden aan de tijdelijke stadstentoonstelling. In plaats van zich te spreiden over diverse clusters in het Gentse stadsweefsel, kiest ‘Sint-Jan’ voor de concentratie van één specifieke plek. Daarnaast is de tentoonstelling een antwoord op de oproep van Track om te komen tot actie en dialoog tussen de stad, haar inwoners en haar bezoekers en op de uitnodiging om de wisselwerking tussen de verschillende gemeenschappen te versterken en te inspireren.

‘Sint-Jan’ vertrekt vanuit een geproblematiseerde visie op onze huidige geseculariseerde wereld. Dagelijks worden we omgeven en geteisterd door commerciële en politieke boodschappen. De taal is meer en meer afgestemd op het functionele, het directe. Beelden worden onmiddellijk geconsumeerd en hebben nog nauwelijks de tijd om zich kenbaar te maken als dragers van meervoudige betekenissen.

Door een toenemende rationalisatie heeft de rede sinds de jaren zestig de mogelijkheden van een existentiële beleving van het mysterie van het bestaan verdrongen.

Geïnspireerd door de omgeving en betekenis van de Sint-Baafskathedraal wil de tentoonstelling ‘Sint-Jan’ opnieuw kijken naar de sporen van religiositeit en spiritualiteit in de hedendaagse kunst. We doen dat vanuit een (kunst)historisch perspectief, met name het belang van de Christelijke traditie in de wijze waarop kunstenaars door de eeuwen heen, via analogieën, symboliek en metaforen, vorm hebben gegeven aan onze complexe relatie met onze omgeving en medemens.

In de tentoonstelling ‘Sint-Jan’ gaan de uitgenodigde kunstenaars een relatie aan met de fysieke en mentale architectuur van de kathedraal en het aanwezige erfgoed. Vele kunstenaars vinden het een echte uitdaging om in zo’n betekenisvolle omgeving hun werk te tonen. Het stemt hen tot respect en ingetogenheid.

(Jan Hoet, curator / Hans Martens, co-curator)

Dirk Braeckman / Michaël Borremans / Leo Copers / Thierry De Cordier / Karel Dierickx  / Jan Fabre / Damien Hirst / Johan Tahon / Pascal Marthine Tayou / Jan Van Imschoot / ...

Meer info: www.sintbaafskathedraal.be/sintjan